Dział IV Kodeksu pracy opisuje prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. Określa także obowiązki pracowników, rodzaje kar za niedopełnienie obowiązków służbowych oraz nagrody za wybitne osiągnięcia.
czwarta ćwiartka
Obowiązki Pracodawców i Pracowników
ROZDZIAŁ I OBOWIĄZKI PRACODAWCY
Art. 94. Pracodawcy są w szczególności zobowiązani:
(1) Zaznajomić dyżurujących pracowników z zakresem ich obowiązków, praktykami pracy i podstawowymi prawami na wyznaczonych stanowiskach;
2) Organizować pracę w taki sposób, aby zapewnić pełne wykorzystanie czasu pracy, a pracownicy wykorzystywali swoje talenty i kwalifikacje do osiągnięcia wysokiej wydajności i odpowiedniej jakości pracy;
2a) organizować pracę w sposób ograniczający zakłócenia w pracy, w szczególności pracę monotonną i pracę w ustalonym rytmie;
2b) Zaprzestać dyskryminacji na rynku pracy, w szczególności dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, sektę, orientację seksualną oraz dyskryminacji ze względu na ograniczone lub nieokreślone zatrudnienie, albo pełny lub niepełny etat;
3) (wycofany)
4) Zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz systematycznie szkolić pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
5) Wypłacić nagrodę terminowo i prawidłowo;
6) Ułatwiać pracownikom podnoszenie jakości zawodowej;
(7) Stworzyć dogodne warunki przystosowania się do pracy pracownikom rozpoczynającym pracę po ukończeniu szkół zawodowych lub uczelni wyższych;
8) Zaspokajanie potrzeb socjalnych pracowników w ramach funduszy;
9) Stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników i wyników ich pracy;
9A) Prowadzenie dokumentacji spraw związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników;
9b) Utrzymywać dokumenty stosunku pracy i akta osobowe pracowników w stanie niepowodującym ich uszkodzenia lub zagrożenia zniszczeniem;
10) Wpływanie na kształtowanie zasad współżycia społecznego w miejscu pracy.
Art. 941. Pracodawca udostępnia pracownikom tekst przepisów o równym traktowaniu w zatrudnieniu w formie pisemnej informacji rozpowszechnianej w zakładzie pracy albo zapewnia pracownikom dostęp do tych przepisów w inny, akceptowalny przez pracodawcę sposób.
Art. 942. Pracodawcy są obowiązani informować pracowników o możliwości zatrudnienia w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy oraz o wolnych miejscach pracy dla pracowników na czas określony, w sposób określony przez właściwego pracodawcę.
Art. 943 § 1. Pracodawca jest obowiązany powstrzymywać się od zamieszek mafijnych.
§ 2. Mobbingiem jest każde działanie lub zachowanie z udziałem lub skierowane do pracownika, w tym uporczywe i długotrwałe nękanie lub molestowanie pracownika, które powoduje, że pracownik niedocenia swoich umiejętności zawodowych. Usunięcie z zespołu współpracowników.
§ 3. Pracownik, którego zdrowie uległo uszczerbkowi na skutek działania gangu, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej kwoty tytułem naprawienia szkody pieniężnej.
§ 4. Pracownik, któremu rozwiązano umowę o pracę z powodu zamieszek tłumnych, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania, którego wysokość nie może być niższa niż odrębnie ustalona płaca minimalna.
§ 5. Oświadczenie pracownika o wypowiedzeniu umowy o pracę składane jest w formie pisemnej i zawiera wymienione w art. 2 przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy.
Artykuł 95 (odstąpienie)
Artykuł 96 (odstąpienie)
Art. 97 ust. 1: Po rozwiązaniu lub rozwiązaniu stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi oświadczenie o zatrudnieniu, jeżeli nie zamierza on nawiązać nowego stosunku pracy w terminie 7 dni od dnia nawiązania stosunku pracy z pracownikiem. zakończenie lub zakończenie. Rozwiązanie lub wygaśnięcie poprzedniego zatrudnienia. Świadectwa pracy wydawane są za okresy pracy, za które dotychczas nie zostały wydane żadne świadectwa pracy.
§ 11. Jeżeli w terminie siedmiu dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy z tym samym pracownikiem nawiązano nowy stosunek pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na wniosek pracownikowi przekazać w formie papierowej lub elektronicznej; Wniosek można złożyć w dowolnym momencie i wiąże się on z wydaniem zaświadczenia o zatrudnieniu w zakresie poprzedniego zatrudnienia lub za wszystkie okresy zatrudnienia, na które dotychczas nie wydano zaświadczenia o zatrudnieniu.
§ 12. W przypadkach, o których mowa w art. 11, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w terminie siedmiu dni od dnia złożenia wniosku.
§ 13. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego porozumienia pracownika z pracodawcą.
§ 2. W świadectwie pracy podaje się czas trwania i rodzaj stosunku pracy, pełnioną funkcję, sposób lub okoliczności rozwiązania stosunku pracy oraz inne informacje niezbędne do ustalenia praw i uprawnień pracownika w zakresie zabezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy musi być także wzmianka o potrąceniu wynagrodzenia za pracę zgodnie z przepisami postępowania egzekucyjnego. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy będzie zawarta także informacja o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz uzyskanych kwalifikacjach.
Art. 21. Pracownik fizyczny może wystąpić do pracodawcy o wydanie zaświadczenia korygującego w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania świadectwa pracy. W przypadku odrzucenia wniosku pracownik ma prawo w ciągu siedmiu dni od otrzymania zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem o sprostowanie do Sądu Pracy.
§ 3. Jeżeli z opinii sądu pracy wynika, że rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia z winy pracownika jest sprzeczne z przepisami tego wzoru dotyczącymi rozwiązania umowy o pracę, pracodawca obowiązany jest zamieścić w zaświadczeniu o zatrudnieniu: informację o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem składanym przez pracodawcę.
Oddział 4. Minister Pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegóły oświadczenia o zatrudnieniu, sposób i tryb jego wydawania, poprawiania i uzupełniania oraz wzór uzupełniający oświadczenia o zatrudnieniu, uwzględniając należyte osiągnięcie zamierzonych celów. cele. na podstawie informacji zawartych w świadectwie pracy.
Artykuł 98 (uchylenie)
Art. 99 ust. 1 Jeżeli pracodawca nie wydał świadectwa pracy lub wydał nieprawidłowe świadectwo pracy, na skutek czego poniósł szkodę, pracownikowi przysługuje prawo dochodzenia odszkodowania.
§ 2. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 1, oblicza się od kwoty wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy z tego tytułu, nie dłuższy jednak niż sześć tygodni.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Podstawą do zmiany tego świadectwa jest decyzja o odszkodowaniu za wydanie nieprawidłowego świadectwa pracy.
Rozdział drugi. obowiązków pracowników
Art. 100 ust. 1: Pracownicy mają obowiązek sumiennie i starannie wykonywać swoją pracę oraz stosować się do poleceń przełożonego, o ile nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.
§ 2. Pracownicy są w szczególności zobowiązani do:
1) Przestrzegać godzin pracy ustalonych w miejscu pracy;
2) Przestrzegać zasad i porządku pracy panujących w zakładzie pracy;
3) Przestrzegać przepisów i zasad przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych;
4) dbać o interesy zakładu pracy, chronić mienie zakładowe oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie może narazić pracodawcę na straty;
5) Przestrzegać odrębnie określonych przepisów dotyczących poufności;
6) Przestrzegać zasad współżycia społecznego w miejscu pracy.
Artykuł 101 (uchylony)
Rozdział II a. Zakaz konkurencji
Art. 1011 § 1. W zakresie określonym odrębną umową pracownik nie może podejmować działalności konkurencyjnej w stosunku do pracodawcy, ani nie może być podmiotem prowadzącym taką działalność na podstawie stosunku pracy lub na podstawie jakiejkolwiek inna podstawa (zakaz konkurencji).
Art. 2. Jeżeli pracodawca poniósł szkodę na skutek naruszenia przez pracownika zawartego w umowie zakazu konkurencji, może on dochodzić od pracownika odszkodowania zgodnie z postanowieniami § 5 rozdziału 1.
Art. 1012 § 1. Art. 1011 ust. 1 stanowi, że w przypadku zawarcia przez pracodawcę i pracownika umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, pracodawca i pracownik mają dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie naruszyłoby zagrozić pracodawcy, jaki może wnieść. niekorzyść. Umowa określa także czas obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania, jakie pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi, z zachowaniem art. 2 i 3.
Artykuł 2 Zakaz konkurencji, o którym mowa w art. 1, przestaje obowiązywać przed upływem okresu umownego, o którym mowa w tym artykule, jeżeli ustaną podstawy zakazu konkurencji lub jeżeli pracodawca ich nie zastosuje. I mają obowiązek zapłaty odszkodowania.
§ 3. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 1, nie może być niższe niż 25% wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownika w okresie zakazu konkurencji przed rozwiązaniem stosunku pracy i może być wypłacane w ratach miesięcznych. W przypadku sporu o wynagrodzeniu zadecyduje Rada Pracy.
Oddział 1013. Umowy, o których mowa w art. 1013. 1011 § 1 i art. 1012 § 1, wymagana forma pisemna pod rygorem nieważności.
Art. 1014. Postanowienia niniejszego rozdziału nie mogą naruszać antykonkurencyjnych postanowień poszczególnych regulaminów.
rozdział trzeci. Kwalifikacja zawodowa personelu
Art. 102. Kwalifikacje zawodowe pracownika niezbędne do wykonywania określonego rodzaju pracy lub zajmowania określonego stanowiska mogą być ustalane zgodnie z przepisami art. 102 Kodeksu pracy. 771-773, o ile nie określono w artykułach szczegółowych.
Sekcja 103 (wygasła)
Art. 1031 § 1. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych oznacza nabycie lub uzupełnienie przez pracownika wiedzy i umiejętności z inicjatywy pracodawcy lub za zgodą pracodawcy.
§ 2. Pracownikom, którzy podnieśli kwalifikacje zawodowe, przysługuje:
1) urlop szkoleniowy;
2) Zwolnienie z całości lub części dnia pracy, czas potrzebny na dotarcie na czas do pożądanego kursu i czas jego trwania.
§ 3. Pracownik zastrzega sobie prawo do dalszego wynagrodzenia w okresie urlopu szkoleniowego oraz w czasie zwolnienia z całości lub części dnia pracy.
Art. 1032 § 1. Urlop szkoleniowy, o którym mowa w art. 1032. 1031 § 2 pkt 1, prawo do:
1) 6 dni – dla pracowników przystępujących do egzaminów zewnętrznych;
2) 6 dni – pracownicy przystępujący do egzaminu wstępnego;
3) 6 dni – pracownicy przystępują do egzaminu kwalifikacyjnego zawodowego;
4) 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.
§ 2. Urlop szkoleniowy udzielany jest w dni pracy pracownika, zgodnie z obowiązującym rozkładem czasu pracy.
Art. 1033. Pracodawca może przyznawać pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności dopłaty do nauki, dojazdów, podręczników i zakwaterowania.
Art. 1034 ust. 1: Pracodawca i pracownik zawierają umowę o promowaniu kwalifikacji zawodowych, która określa prawa i obowiązki obu stron. Umowy zawierane są w formie pisemnej.
§ 2. Umowy, o których mowa w art. 1, nie mogą zawierać warunków mniej korzystnych dla pracowników niż przewidziane w niniejszym rozdziale.
§ 3. Jeżeli pracodawca nie ma zamiaru zobowiązać pracownika do kontynuowania pracy po uzyskaniu kwalifikacji zawodowych, nie jest on obowiązany do zawarcia umowy, o której mowa w art. 1.
Art. 1035. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników:
1) Braku doskonalenia lub przerwania podnoszenia kwalifikacji zawodowych bez uzasadnionej przyczyny;
2) Pracodawca rozwiązuje z tą osobą stosunek pracy z powodu zaniedbań i bez wypowiedzenia w trakcie lub po zakończeniu doskonalenia zawodowego, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 1034, nie przekraczającym 3 lat,
3) Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem w terminie określonym w pkt 2, z wyjątkiem rozwiązania umowy o pracę z przyczyn określonych w pkt 2. 943,
4) W terminie określonym w pkt 2 stosunek pracy może zostać rozwiązany bez wypowiedzenia, zgodnie z art. 2 ust. 55 lub art. Rozdział 943
– Obowiązek zwrotu pracodawcy poniesionych z tego tytułu kosztów świadczeń dodatkowych w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu kwalifikacji zawodowych lub w okresie kwalifikacji zawodowych.
Art. 1036. Pracownicy nabywają lub uzupełniają wiedzę i umiejętności na warunkach innych niż określone w art. 1036. 1031 - 1035, mogą być nadawane:
1) zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia,
2) Urlop bezpłatny
– Kwota ustalona w umowie zawartej pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
Rozdział czwarty. zasady pracy
Art. 104 ust. 1 reguluje organizację i porządek pracy oraz związane z nimi prawa i obowiązki pracodawców i pracowników.
§ 11. Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników ustalają regulaminy pracy, chyba że w ramach przepisów art. 1 stosuje się postanowienia układu zbiorowego pracy.
§ 2. Pracodawcy zatrudniający mniej niż 50 pracowników mogą ustalać regulaminy pracy, chyba że w ramach art. 1 stosuje się postanowienia układu zbiorowego pracy.
Art. 3. Pracodawcy zatrudniający powyżej 20 i mniej niż 50 pracowników sporządzają regulaminy pracy, jeżeli organizacja zakładowa żąda przyjęcia regulaminu pracy, chyba że w zakresie, o którym mowa w art. 1, stosuje się postanowienia układu zbiorowego pracy.
Art. 1041 ust. 1. Regulamin pracy określający prawa i obowiązki pracodawców i pracowników w zakresie porządku w miejscu pracy będzie zawierał:
1) Organizacja pracy, warunki życia na stanowisku pracy w trakcie i po pracy, wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, odzież i obuwie robocze, a także środki ochrony indywidualnej i higiena osobista;
2) System czasu pracy oraz regulacja czasu pracy i cykl rozliczania czasu pracy;
3) (wycofany)
4) jest w nocy;
5) datę, miejsce, godzinę i częstotliwość wypłaty nagrody;
6) Wykaz zawodów zabronionych młodym pracownikom i kobietom;
7) wykaz rodzajów pracy i zawodów umożliwiających młodym pracownikom odbycie szkolenia zawodowego;
7a) wykaz lekkich prac, jakie mogą wykonywać młodociani pracownicy zatrudnieni w celach innych niż przygotowanie zawodowe;
8) obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną przeciwpożarową, w tym w jaki sposób pracownicy są informowani o zagrożeniach zawodowych związanych z wykonywaną pracą;
9) Sposób, w jaki pracodawca potwierdza przybycie i obsługę pracownika oraz usprawiedliwia jego nieobecność.
§ 2. Regulamin pracy zawiera informację o sankcjach nałożonych na podstawie art. 2. 108 Uwzględnienie odpowiedzialności pracownika za porządek.
Art. 1042 § 1. Regulamin pracy ustala pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową.
§ 2. W przypadku braku porozumienia z zakładową organizacją związkową co do treści regulaminu pracy w wspólnie ustalonym terminie, a w przypadku konkretnego pracodawcy nieposiadającego związku zakładowego, regulamin pracy ustala pracodawca.
Art. 1043. § 1. Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia powiadomienia pracownika, w sposób określony przez pracodawcę.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany poinformować pracownika o treści regulaminu pracy przed dopuszczeniem go do pracy.
Artykuł 1044 (wycofany)
Rozdział V Nagrody i wyróżnienia
Art. 105. Pracownicy, którzy wzorowo wykonują swoje obowiązki, wykazują się inicjatywą w pracy, poprawiają efektywność i jakość pracy, a co najważniejsze, przyczyniają się do wypełniania obowiązków, mogą być nagradzani i wyróżniani. Odpis przyznanej nagrody lub wyróżnienia należy przechowywać w aktach osobowych pracownika.
Artykuł 106 (odstąpienie)
Artykuł 107 (odstąpienie)
Rozdział szósty. obowiązków pracowników
Art. 108 ust. 1. Jeżeli pracownik nie przestrzega ustalonych zasad organizacji i porządku, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz przyjętych sposobów potwierdzania przybycia i nieobecności w pracy, pracodawca może żądać:
1) porada;
2) Kary za skazanie.
§ 2. Pracodawca może nałożyć karę pieniężną także na pracownika, który nie przestrzega przepisów bezpieczeństwa pracy lub przeciwpożarowych, opuszcza pracę bez przyczyny, przychodzi do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywa w czasie pracy alkohol.
§ 3. Kara za jedno naruszenie i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może przekraczać jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a po potrąceniu ww. potrąceń łączna kara nie może przekroczyć jednej dziesiątej wynagrodzenia pracownika z uwzględnieniem art. . 87 § 1 pkt 1-3.
§ 4. Dochód z kar pieniężnych przeznaczony jest na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 109 ust. 1: Sankcje nie będą nakładane po upływie 2 tygodni od powzięcia przez pracownika wiadomości o zaniedbaniu obowiązków i po upływie 3 miesięcy od popełnienia naruszenia.
§ 2. Sankcje nakłada się dopiero po wysłuchaniu opinii pracownika.
§ 3. Jeżeli pracownika nie można wysłuchać ze względu na jego nieobecność w miejscu pracy, dwutygodniowy termin, o którym mowa w art. 1, nie rozpoczyna biegu, a rozpoczęty bieg ulega zawieszeniu do czasu powrotu pracownika do pracy.
Art. 110. Pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie o nałożonej karze, podając rodzaj i datę naruszenia przez pracownika obowiązku pracy, a także informuje pracownika o prawie sprzeciwu i terminie wniesienia sprzeciwu. składać. Odpis tego zawiadomienia włącza się do akt osobowych pracownika.
Art. 111. Przy nakładaniu sankcji należy zwrócić szczególną uwagę na charakter naruszenia obowiązków pracowniczych, zakres winy pracownika oraz jego aktualny stosunek do pracy.
Art. 112 ust. 1: Jeżeli kara jest niezgodna z prawem, pracownik może zgłosić sprzeciw w terminie 7 dni od dnia zawiadomienia o nałożeniu kary. Pracodawca dokładnie rozważy stanowisko zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracowników i podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu sprzeciwu. Jeżeli sprzeciw nie zostanie uwzględniony w terminie 14 dni od dnia wniesienia sprzeciwu, uważa się to za przyjęcie sprzeciwu.
§ 2. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może zwrócić się do sądu pracy o uchylenie nałożonej na niego kary pieniężnej w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu.
§ 3. W przypadku uwzględnienia sprzeciwu od nałożonej kary pieniężnej lub uchylenia kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi kwotę równą nałożonej grzywnie.
Art. 113 ust. 1. Sankcje uważa się za niewykonane, a po roku doskonałej pracy wykreśla się z akt osobowych pracownika. Pracodawca może z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika organizacji związkowej przyznać przed upływem tego terminu, że nie została nałożona żadna sankcja.
Art. 2. Jeżeli pracodawca uwzględni sprzeciw lub sąd pracy postanowi o cofnięciu kary, zdanie pierwsze art. 1 stosuje się odpowiednio.
Sekcja 1131 (wycofana)
CZĘŚĆ V – CELOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW