Prawo pracy 2020 – Tekst jednolity. Aktualny stan polskiego prawa pracy [listopad 2020] (2023)

Podstawowym źródłem polskiego prawa pracy jest Kodeks pracy. Tekst jednolity Kodeksu pracy zawiera 305 artykułów podzielonych na 15 głównych działów. Ustawa Prawo pracy obejmuje takie tematy jak: stosunki pracy, wynagrodzenia, obowiązki pracodawców i pracowników, czas pracy, urlopy, prawa rodzicielskie, zatrudnianie nieletnich czy bezpieczeństwo i higiena pracy. Aktualny stan prawny – listopad 2020

Zachowanie
26 czerwca 1974
Prawo pracy

Aktualny stan prawny – listopad 2020

ROZDZIAŁ 1 - POSTANOWIENIA OGÓLNE
CZĘŚĆ II - STOSUNEK PRACY
Dział III – Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
ROZDZIAŁ IV - OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW I PRACOWNIKÓW
CZĘŚĆ V – CELOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW
ROZDZIAŁ VI - GODZINY PRACY
ROZDZIAŁ VII - ROZWIĄZANIE PRACOWNIKÓW
CZĘŚĆ VIII - PRAWA PRACOWNIKA ZWIĄZANE Z RODZICZENIEM
Rozdział IX – Zatrudnianie nieletnich
ROZDZIAŁ 10 - BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
ARTYKUŁ 11 - ZBIOROWE UMOWY PRACY
Dział XII - Rozpatrywanie sporów pracowniczych
ROZDZIAŁ XIII - ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA NARUSZENIE PRAW PRACOWNIKÓW
ARTYKUŁ XIV - PRZEGRANIENIE ROSZCZEŃ
CZĘŚĆ XV – POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Pierwszy kwartał
Postanowienia ogólne

Rozdział pierwszy
Postanowienia wprowadzające

Sztuka. 1.Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców.
Sztuka. 2.Pracownik oznacza osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Sztuka. 3.Pracodawca jest jednostką organizacyjną i choć nie posiada osobowości prawnej, to jednak w przypadku zatrudniania pracowników jest osobą fizyczną.
Sztuka. 3.1.§ 1. W przypadku pracodawców będących jednostkami organizacyjnymi sprawy z zakresu prawa pracy prowadzi osoba lub organ kierujący jednostką albo inne wyznaczone osoby.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pracodawcy osoby fizycznej, jeżeli nie wykonuje on osobiście działalności, o której mowa w tym przepisie.
Sztuka. 4.(wycofane)
Sztuka. 5.Jeżeli w stosunku pracy określonych kategorii pracowników obowiązują szczególne zasady, a nie są one określone w niniejszej specyfikacji, stosuje się postanowienia tej specyfikacji.
Sztuka. 6.(wycofane)
Sztuka. 7. (wycofane)
Sztuka. 8.Nie możesz korzystać ze swojego prawa w sposób sprzeczny ze społeczno-gospodarczym celem prawa lub zasadą współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie podmiotu uprawnionego nie jest uznawane za wykonanie tego prawa i nie będzie objęte ochroną.
Sztuka. 9.§ 1. Gdy Kodeks pracy mówi o prawie pracy, ma na myśli przepisy Kodeksu pracy oraz inne ustawy i przepisy administracyjne określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych ustaw. Układy zbiorowe oparte na ustawach, rozporządzeniach i rozporządzeniach, które określają prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
§ 2. Postanowienia układów zbiorowych pracy, porozumień, regulaminów i zarządzeń nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia Kodeksu pracy oraz innych ustaw i przepisów administracyjnych.
§ 3. Postanowienia regulaminów i decyzji nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych i porozumień.
Artykuł 4 Układy zbiorowe pracy i inne układy zbiorowe nie mają zastosowania, jeżeli są sprzeczne z zasadą równego traktowania pracy zgodnie z prawami i obowiązkami stron stosunku pracy określonymi w przepisach ustawowych, wykonawczych i statucie.
Sztuka. 9.1.§ 1. Jeżeli sytuacja finansowa pracodawcy to uzasadnia, można zawrzeć porozumienie o zawieszeniu w całości lub w części stosowania przepisów Kodeksu pracy, określających prawa i obowiązki stron umowy. stosunek pracy; nie dotyczy to przepisów Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów administracyjnych.
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w art. 1, zawiera się między pracodawcą a organizacją związkową reprezentującą pracowników, a jeżeli pracodawca nie należy do zakresu działania tej organizacji, porozumienie między pracodawcą a przedstawicielami pracowników. Wybierz przedstawicielstwo w sposób określony przez pracodawcę.
§ 3. Okres zawieszenia stosowania przepisów Kodeksu pracy nie może przekraczać trzech lat. Przepis art. 241 § 27 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Pracodawca przedstawia zgodę właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
§ 5. Przepisy § 1-4 nie są sprzeczne z przepisami art. 241, 27.

Rozdział drugi
Podstawowe zasady prawa pracy

Sztuka. 10§ 1. Każdy ma prawo do swobodnego wyboru swojej pracy. Nikomu nie zabrania się wykonywania zawodu, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę.
§ 2. Państwo ustala minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę.
§ 3. Państwo prowadzi politykę mającą na celu urzeczywistnienie pełnego i produktywnego zatrudnienia.
Sztuka. 11. Do nawiązania stosunku pracy oraz ustalenia warunków zatrudnienia i wynagradzania, bez względu na podstawę prawną stosunku, wymagane jest wspólne oświadczenie woli pracodawcy i pracownika.
Sztuka. 11.1.Pracodawcy mają obowiązek poszanowania godności i innych praw jednostki pracowników.
Sztuka. 11.2.Pracownicy jednakowo wykonują te same zadania i cieszą się równymi prawami; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w pracy.
Sztuka. 11.3.Wszelka bezpośrednia lub pośrednia dyskryminacja w zatrudnieniu, w szczególności dyskryminacja ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, sektę, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy lub zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalne.
Sztuka. 12.(wycofane)
Sztuka. 13.Pracownicy mają prawo do godziwego wynagrodzenia za swoją pracę. Warunki korzystania z tego prawa określają przepisy Kodeksu pracy oraz polityka państwa w zakresie wynagrodzeń, w szczególności minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Sztuka. 14Pracownicy mają prawo do odpoczynku, które gwarantują przepisy dotyczące czasu pracy, dni wolnych i świąt.
Sztuka. 15Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Sztuka. 16Pracodawca zapewnia pracownikom warunki mieszkaniowe, socjalne i kulturalne, stosownie do możliwości i warunków.
Sztuka. 17Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom wygodę podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Sztuka. 18§ 1. Postanowienia umowy o pracę oraz innych przepisów prawa regulujących stosunek pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy prawa pracy.
§ 2. Postanowienia umowy i postępowania, o których mowa w art. 1, nie mające zastosowania do pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy, są nieważne, w ich miejsce stosuje się odpowiednie przepisy Kodeksu pracy.
Art. 3. Umowy o pracę oraz inne akty nawiązujące stosunek pracy naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne. W miejsce tych przepisów stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy lub, w przypadku ich braku, zastępuje się odpowiednimi przepisami o charakterze niedyskryminacyjnym.
Sztuka. 18.1. § 1. Pracownicy i pracodawcy mają prawo tworzyć i przystępować do organizacji mających na celu reprezentowanie i obronę ich interesów.
Art. 2. Zasady tworzenia i działania organizacji, o których mowa w art. 1, określają ustawa o związkach zawodowych, ustawa o organizacjach pracodawców oraz inne przepisy ustawowe.
Sztuka. 18.2.Pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Sztuka. 18.3.Pracodawcy i organy administracyjne są obowiązani stworzyć warunki do korzystania z uprawnień, o których mowa w przepisach, o których mowa w art. 18 ust. 1 i 18 ust.

Rozdział drugi
równe traktowanie na rynku pracy

Kunst. 18.3a.Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków pracy, awansu i dostępu do szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność zawodową związek zawodowy, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.
§ 2. Równe traktowanie w pracy oznacza niedyskryminację w jakiejkolwiek formie, bezpośrednio lub pośrednio, ze względów, o których mowa w art. 1.
§ 3. Dyskryminacja bezpośrednia ma miejsce wówczas, gdy pracownik jest traktowany, jest traktowany lub może być traktowany mniej przychylnie niż inny pracownik w podobnych okolicznościach, z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1.
§ 4. Dyskryminacja pośrednia i dostęp do szkoleń, jeżeli w wyniku pozornie neutralnych decyzji, zastosowanych kryteriów lub podjętych działań istnieje lub grozi zaistnieniem proporcjonalna lub szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków pracy, awans w celu podnoszenia kwalifikacji. Przeciwko wszystkim lub znacznej liczbie pracowników będących członkami grupy z jednego lub większej liczby powodów określonych w sekcji 1, chyba że zasada, standard lub praktyka są obiektywnie uzasadnione uzasadnionymi celami. Osiągnięcie tego celu i środki jego osiągnięcia są słuszne i konieczne.
Artykuł 5. Przejawy dyskryminacji w rozumieniu artykułu 2 obejmują także:
1) zachęcać innych do naruszania lub namawiać innych do naruszania zasady równego traktowania w miejscu pracy;
2) Niewłaściwe postępowanie, którego zamiarem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i wywołanie atmosfery zastraszenia, wrogości, poniżania, poniżania lub znieważania (molestowanie).
§ 6. Dyskryminacją ze względu na płeć jest także każde niezgodne z prawem zachowanie o charakterze seksualnym lub związane z płcią pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności
Stwórz dla nich zastraszającą, wrogą, upokarzającą, upokarzającą lub uwłaczającą atmosferę; takie zachowanie może zawierać elementy fizyczne, werbalne lub pozawerbalne (molestowanie seksualne).
§ 7. Poddawanie się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu oraz podejmowanie działań przeciwko molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powodować negatywnych konsekwencji dla pracownika.
Sztuka. 18.3b.Art. 1. Do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu określonej w art. 2–4 dochodzi, jeżeli pracodawca odmiennie traktuje pracownika z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1. 18 ust. 3a § 1, którego skutkiem jest m.in.:
1) odmowa nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy,
2) Niekorzystne wynagrodzenie lub inne świadczenia związane z pracą albo brak awansu lub przyznawania innych świadczeń związanych z pracą,
3) Pominąć selekcję do udziału w kwalifikacyjnym szkoleniu zawodowym
– chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.
§ 2. Do środków zgodnych z osiągnięciem uzasadnionego celu, jakim jest różnicowanie sytuacji pracowników, nie naruszających zasady równego traktowania w zatrudnieniu, zalicza się:
1) Niezatrudnienie pracownika z jednej lub większej liczby przyczyn wymienionych w rozdziale 1. 18 ust. 3a § 1, jeżeli rodzaj pracy lub warunki jej wykonywania powodują, że pracownik ma realny i ważny obowiązek zawodowy do jednego lub więcej powodów wymienionych w tym artykule;
2) Rozwiązanie warunków zatrudnienia pracownika w zakresie czasu pracy, jeżeli zachodzą przyczyny niezależne od pracownika i nie powołują się na inne przyczyny, o których mowa w art. 1. 18.3a Art. 1;
3) środki różnicujące status prawny pracowników ze względu na ochronę rodzicielstwa lub niepełnosprawność;
4) Przy ustalaniu warunków zatrudnienia i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awansowania oraz zasad doskonalenia kwalifikacji zawodowych przyjmuje się normę stażu pracy, która powoduje odmienne traktowanie pracowników ze względu na ich wiek.
§ 3. Środki podjęte w określonym terminie, mające na celu wyrównywanie szans wszystkich lub dużej liczby pracowników, odmienne traktowanie z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1, nie naruszają zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 18 ust. 3a § 1, w celu zmniejszenia faktycznych nierówności na korzyść tych pracowników w zakresie niniejszego artykułu.
§ 4. Kościoły oraz inne związki i organizacje wyznaniowe, których moralność opiera się na religii, sekcie lub przekonaniu, ograniczają zatrudnienie ze względu na religię, sektę lub przekonania i nie naruszają zasady równego traktowania, jeżeli charakter lub charakter działalności kościół oraz inne stowarzyszenia i organizacje religijne Uznać religię, sektę lub przekonania za rzeczywisty i nieodparty wymóg zawodowy wobec pracownika, współmierny do uzasadnionego celu, jakim jest zróżnicowanie sytuacji życiowej tej osoby; Kodeks etyczny dla organizacji opartych na religii, sekcie lub przekonaniach.
Sztuka. 18,3c.§ 1. Pracownikom przysługuje jednakowe wynagrodzenie za jednakową pracę lub pracę jednakowej wartości.
§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia pracownicze udzielane pracownikom, pieniężne lub niepieniężne.
Forma przewyższa pieniądze.
§ 3. Za prace o równej wartości uważa się prace wymagające od pracowników posiadania porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami lub doświadczeniem praktycznym i zawodowym oraz porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku, określonych w odrębnej ustawie.
Sztuka. 18.3d.Osobie, która narusza zasadę równego traktowania w zatrudnieniu przez pracodawcę, przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż minimalny wymiar zatrudnienia ustalony zgodnie z indywidualnymi przepisami prawa pracy.
przepisy prawne.
Kunst. 18.3e.§ 1. Wykonywanie przez pracowników uprawnień sprzecznych z zasadą równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą do niekorzystnego traktowania pracowników, nie może wywoływać negatywnych skutków dla pracowników, a w szczególności nie może stanowić powodu dla pracodawców , rozwiązania stosunku pracy albo rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Art. 2. Przepisy ust. 1 stosuje się do pracowników, którzy udzielają pracownikom jakiejkolwiek pomocy w korzystaniu z przysługujących im praw z naruszeniem zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Rozdział IIb
Monitorowanie i sprawdzanie przestrzegania przepisów prawa pracy

Sztuka. 18.4.§ 1. Państwowa Inspekcja Pracy nadzoruje i monitoruje przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 2. Państwowa Inspekcja Zdrowia nadzoruje i sprawdza przestrzeganie przepisów, przepisów higieny pracy i warunków pracy.
§ 3. Organizację i zakres kontroli, o których mowa w art. 1 i 2, regulują odrębne przepisy.
Sztuka. 18,5.§ 1. Społeczna inspekcja pracy sprawuje społeczny nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 2. Organizację, zadania, uprawnienia społecznego nadzoru pracy oraz zasady współpracy z krajowym wydziałem nadzoru pracy i innymi państwowymi organami nadzoru i inspekcji określają odrębnie.

rozdział trzeci
(Włączone artykuły 19-21 – wycofane)

Prawo pracy - Dział II - Stosunek pracy (art. 22 - 77)

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Tam, gdzie są czytelnicy, my tam będziemy!

Polub nas na Facebooku!

Prosimy o kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnych wydarzeń? Widziałeś coś ciekawego? Czy kiedykolwiek zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub film?

Napisz do nas!

specjalne oferty

Materiały promocyjne dla partnerów

References

Top Articles
Latest Posts
Article information

Author: Melvina Ondricka

Last Updated: 22/09/2023

Views: 6258

Rating: 4.8 / 5 (48 voted)

Reviews: 87% of readers found this page helpful

Author information

Name: Melvina Ondricka

Birthday: 2000-12-23

Address: Suite 382 139 Shaniqua Locks, Paulaborough, UT 90498

Phone: +636383657021

Job: Dynamic Government Specialist

Hobby: Kite flying, Watching movies, Knitting, Model building, Reading, Wood carving, Paintball

Introduction: My name is Melvina Ondricka, I am a helpful, fancy, friendly, innocent, outstanding, courageous, thoughtful person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.