Podstawowym źródłem polskiego prawa pracy jest Kodeks pracy. Tekst jednolity Kodeksu pracy zawiera 305 artykułów podzielonych na 15 głównych działów. Ustawa Prawo pracy obejmuje takie tematy jak: stosunki pracy, wynagrodzenia, obowiązki pracodawców i pracowników, czas pracy, urlopy, prawa rodzicielskie, zatrudnianie nieletnich czy bezpieczeństwo i higiena pracy. Aktualny stan prawny – listopad 2020
Zachowanie
26 czerwca 1974
Prawo pracy
Aktualny stan prawny – listopad 2020
ROZDZIAŁ 1 - POSTANOWIENIA OGÓLNE
CZĘŚĆ II - STOSUNEK PRACY
Dział III – Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
ROZDZIAŁ IV - OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW I PRACOWNIKÓW
CZĘŚĆ V – CELOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW
ROZDZIAŁ VI - GODZINY PRACY
ROZDZIAŁ VII - ROZWIĄZANIE PRACOWNIKÓW
CZĘŚĆ VIII - PRAWA PRACOWNIKA ZWIĄZANE Z RODZICZENIEM
Rozdział IX – Zatrudnianie nieletnich
ROZDZIAŁ 10 - BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
ARTYKUŁ 11 - ZBIOROWE UMOWY PRACY
Dział XII - Rozpatrywanie sporów pracowniczych
ROZDZIAŁ XIII - ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA NARUSZENIE PRAW PRACOWNIKÓW
ARTYKUŁ XIV - PRZEGRANIENIE ROSZCZEŃ
CZĘŚĆ XV – POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Pierwszy kwartał
Postanowienia ogólne
Rozdział pierwszy
Postanowienia wprowadzające
Sztuka. 1.Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców.
Sztuka. 2.Pracownik oznacza osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Sztuka. 3.Pracodawca jest jednostką organizacyjną i choć nie posiada osobowości prawnej, to jednak w przypadku zatrudniania pracowników jest osobą fizyczną.
Sztuka. 3.1.§ 1. W przypadku pracodawców będących jednostkami organizacyjnymi sprawy z zakresu prawa pracy prowadzi osoba lub organ kierujący jednostką albo inne wyznaczone osoby.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pracodawcy osoby fizycznej, jeżeli nie wykonuje on osobiście działalności, o której mowa w tym przepisie.
Sztuka. 4.(wycofane)
Sztuka. 5.Jeżeli w stosunku pracy określonych kategorii pracowników obowiązują szczególne zasady, a nie są one określone w niniejszej specyfikacji, stosuje się postanowienia tej specyfikacji.
Sztuka. 6.(wycofane)
Sztuka. 7. (wycofane)
Sztuka. 8.Nie możesz korzystać ze swojego prawa w sposób sprzeczny ze społeczno-gospodarczym celem prawa lub zasadą współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie podmiotu uprawnionego nie jest uznawane za wykonanie tego prawa i nie będzie objęte ochroną.
Sztuka. 9.§ 1. Gdy Kodeks pracy mówi o prawie pracy, ma na myśli przepisy Kodeksu pracy oraz inne ustawy i przepisy administracyjne określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych ustaw. Układy zbiorowe oparte na ustawach, rozporządzeniach i rozporządzeniach, które określają prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
§ 2. Postanowienia układów zbiorowych pracy, porozumień, regulaminów i zarządzeń nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia Kodeksu pracy oraz innych ustaw i przepisów administracyjnych.
§ 3. Postanowienia regulaminów i decyzji nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych i porozumień.
Artykuł 4 Układy zbiorowe pracy i inne układy zbiorowe nie mają zastosowania, jeżeli są sprzeczne z zasadą równego traktowania pracy zgodnie z prawami i obowiązkami stron stosunku pracy określonymi w przepisach ustawowych, wykonawczych i statucie.
Sztuka. 9.1.§ 1. Jeżeli sytuacja finansowa pracodawcy to uzasadnia, można zawrzeć porozumienie o zawieszeniu w całości lub w części stosowania przepisów Kodeksu pracy, określających prawa i obowiązki stron umowy. stosunek pracy; nie dotyczy to przepisów Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów administracyjnych.
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w art. 1, zawiera się między pracodawcą a organizacją związkową reprezentującą pracowników, a jeżeli pracodawca nie należy do zakresu działania tej organizacji, porozumienie między pracodawcą a przedstawicielami pracowników. Wybierz przedstawicielstwo w sposób określony przez pracodawcę.
§ 3. Okres zawieszenia stosowania przepisów Kodeksu pracy nie może przekraczać trzech lat. Przepis art. 241 § 27 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Pracodawca przedstawia zgodę właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
§ 5. Przepisy § 1-4 nie są sprzeczne z przepisami art. 241, 27.
Rozdział drugi
Podstawowe zasady prawa pracy
Sztuka. 10§ 1. Każdy ma prawo do swobodnego wyboru swojej pracy. Nikomu nie zabrania się wykonywania zawodu, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę.
§ 2. Państwo ustala minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę.
§ 3. Państwo prowadzi politykę mającą na celu urzeczywistnienie pełnego i produktywnego zatrudnienia.
Sztuka. 11. Do nawiązania stosunku pracy oraz ustalenia warunków zatrudnienia i wynagradzania, bez względu na podstawę prawną stosunku, wymagane jest wspólne oświadczenie woli pracodawcy i pracownika.
Sztuka. 11.1.Pracodawcy mają obowiązek poszanowania godności i innych praw jednostki pracowników.
Sztuka. 11.2.Pracownicy jednakowo wykonują te same zadania i cieszą się równymi prawami; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w pracy.
Sztuka. 11.3.Wszelka bezpośrednia lub pośrednia dyskryminacja w zatrudnieniu, w szczególności dyskryminacja ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, sektę, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy lub zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalne.
Sztuka. 12.(wycofane)
Sztuka. 13.Pracownicy mają prawo do godziwego wynagrodzenia za swoją pracę. Warunki korzystania z tego prawa określają przepisy Kodeksu pracy oraz polityka państwa w zakresie wynagrodzeń, w szczególności minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Sztuka. 14Pracownicy mają prawo do odpoczynku, które gwarantują przepisy dotyczące czasu pracy, dni wolnych i świąt.
Sztuka. 15Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Sztuka. 16Pracodawca zapewnia pracownikom warunki mieszkaniowe, socjalne i kulturalne, stosownie do możliwości i warunków.
Sztuka. 17Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom wygodę podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Sztuka. 18§ 1. Postanowienia umowy o pracę oraz innych przepisów prawa regulujących stosunek pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy prawa pracy.
§ 2. Postanowienia umowy i postępowania, o których mowa w art. 1, nie mające zastosowania do pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy, są nieważne, w ich miejsce stosuje się odpowiednie przepisy Kodeksu pracy.
Art. 3. Umowy o pracę oraz inne akty nawiązujące stosunek pracy naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne. W miejsce tych przepisów stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy lub, w przypadku ich braku, zastępuje się odpowiednimi przepisami o charakterze niedyskryminacyjnym.
Sztuka. 18.1. § 1. Pracownicy i pracodawcy mają prawo tworzyć i przystępować do organizacji mających na celu reprezentowanie i obronę ich interesów.
Art. 2. Zasady tworzenia i działania organizacji, o których mowa w art. 1, określają ustawa o związkach zawodowych, ustawa o organizacjach pracodawców oraz inne przepisy ustawowe.
Sztuka. 18.2.Pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Sztuka. 18.3.Pracodawcy i organy administracyjne są obowiązani stworzyć warunki do korzystania z uprawnień, o których mowa w przepisach, o których mowa w art. 18 ust. 1 i 18 ust.
Rozdział drugi
równe traktowanie na rynku pracy
Kunst. 18.3a.Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków pracy, awansu i dostępu do szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność zawodową związek zawodowy, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.
§ 2. Równe traktowanie w pracy oznacza niedyskryminację w jakiejkolwiek formie, bezpośrednio lub pośrednio, ze względów, o których mowa w art. 1.
§ 3. Dyskryminacja bezpośrednia ma miejsce wówczas, gdy pracownik jest traktowany, jest traktowany lub może być traktowany mniej przychylnie niż inny pracownik w podobnych okolicznościach, z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1.
§ 4. Dyskryminacja pośrednia i dostęp do szkoleń, jeżeli w wyniku pozornie neutralnych decyzji, zastosowanych kryteriów lub podjętych działań istnieje lub grozi zaistnieniem proporcjonalna lub szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków pracy, awans w celu podnoszenia kwalifikacji. Przeciwko wszystkim lub znacznej liczbie pracowników będących członkami grupy z jednego lub większej liczby powodów określonych w sekcji 1, chyba że zasada, standard lub praktyka są obiektywnie uzasadnione uzasadnionymi celami. Osiągnięcie tego celu i środki jego osiągnięcia są słuszne i konieczne.
Artykuł 5. Przejawy dyskryminacji w rozumieniu artykułu 2 obejmują także:
1) zachęcać innych do naruszania lub namawiać innych do naruszania zasady równego traktowania w miejscu pracy;
2) Niewłaściwe postępowanie, którego zamiarem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i wywołanie atmosfery zastraszenia, wrogości, poniżania, poniżania lub znieważania (molestowanie).
§ 6. Dyskryminacją ze względu na płeć jest także każde niezgodne z prawem zachowanie o charakterze seksualnym lub związane z płcią pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności
Stwórz dla nich zastraszającą, wrogą, upokarzającą, upokarzającą lub uwłaczającą atmosferę; takie zachowanie może zawierać elementy fizyczne, werbalne lub pozawerbalne (molestowanie seksualne).
§ 7. Poddawanie się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu oraz podejmowanie działań przeciwko molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powodować negatywnych konsekwencji dla pracownika.
Sztuka. 18.3b.Art. 1. Do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu określonej w art. 2–4 dochodzi, jeżeli pracodawca odmiennie traktuje pracownika z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1. 18 ust. 3a § 1, którego skutkiem jest m.in.:
1) odmowa nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy,
2) Niekorzystne wynagrodzenie lub inne świadczenia związane z pracą albo brak awansu lub przyznawania innych świadczeń związanych z pracą,
3) Pominąć selekcję do udziału w kwalifikacyjnym szkoleniu zawodowym
– chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.
§ 2. Do środków zgodnych z osiągnięciem uzasadnionego celu, jakim jest różnicowanie sytuacji pracowników, nie naruszających zasady równego traktowania w zatrudnieniu, zalicza się:
1) Niezatrudnienie pracownika z jednej lub większej liczby przyczyn wymienionych w rozdziale 1. 18 ust. 3a § 1, jeżeli rodzaj pracy lub warunki jej wykonywania powodują, że pracownik ma realny i ważny obowiązek zawodowy do jednego lub więcej powodów wymienionych w tym artykule;
2) Rozwiązanie warunków zatrudnienia pracownika w zakresie czasu pracy, jeżeli zachodzą przyczyny niezależne od pracownika i nie powołują się na inne przyczyny, o których mowa w art. 1. 18.3a Art. 1;
3) środki różnicujące status prawny pracowników ze względu na ochronę rodzicielstwa lub niepełnosprawność;
4) Przy ustalaniu warunków zatrudnienia i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awansowania oraz zasad doskonalenia kwalifikacji zawodowych przyjmuje się normę stażu pracy, która powoduje odmienne traktowanie pracowników ze względu na ich wiek.
§ 3. Środki podjęte w określonym terminie, mające na celu wyrównywanie szans wszystkich lub dużej liczby pracowników, odmienne traktowanie z jednej lub kilku przyczyn wymienionych w art. 1, nie naruszają zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 18 ust. 3a § 1, w celu zmniejszenia faktycznych nierówności na korzyść tych pracowników w zakresie niniejszego artykułu.
§ 4. Kościoły oraz inne związki i organizacje wyznaniowe, których moralność opiera się na religii, sekcie lub przekonaniu, ograniczają zatrudnienie ze względu na religię, sektę lub przekonania i nie naruszają zasady równego traktowania, jeżeli charakter lub charakter działalności kościół oraz inne stowarzyszenia i organizacje religijne Uznać religię, sektę lub przekonania za rzeczywisty i nieodparty wymóg zawodowy wobec pracownika, współmierny do uzasadnionego celu, jakim jest zróżnicowanie sytuacji życiowej tej osoby; Kodeks etyczny dla organizacji opartych na religii, sekcie lub przekonaniach.
Sztuka. 18,3c.§ 1. Pracownikom przysługuje jednakowe wynagrodzenie za jednakową pracę lub pracę jednakowej wartości.
§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia pracownicze udzielane pracownikom, pieniężne lub niepieniężne.
Forma przewyższa pieniądze.
§ 3. Za prace o równej wartości uważa się prace wymagające od pracowników posiadania porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami lub doświadczeniem praktycznym i zawodowym oraz porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku, określonych w odrębnej ustawie.
Sztuka. 18.3d.Osobie, która narusza zasadę równego traktowania w zatrudnieniu przez pracodawcę, przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż minimalny wymiar zatrudnienia ustalony zgodnie z indywidualnymi przepisami prawa pracy.
przepisy prawne.
Kunst. 18.3e.§ 1. Wykonywanie przez pracowników uprawnień sprzecznych z zasadą równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą do niekorzystnego traktowania pracowników, nie może wywoływać negatywnych skutków dla pracowników, a w szczególności nie może stanowić powodu dla pracodawców , rozwiązania stosunku pracy albo rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Art. 2. Przepisy ust. 1 stosuje się do pracowników, którzy udzielają pracownikom jakiejkolwiek pomocy w korzystaniu z przysługujących im praw z naruszeniem zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Rozdział IIb
Monitorowanie i sprawdzanie przestrzegania przepisów prawa pracy
Sztuka. 18.4.§ 1. Państwowa Inspekcja Pracy nadzoruje i monitoruje przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 2. Państwowa Inspekcja Zdrowia nadzoruje i sprawdza przestrzeganie przepisów, przepisów higieny pracy i warunków pracy.
§ 3. Organizację i zakres kontroli, o których mowa w art. 1 i 2, regulują odrębne przepisy.
Sztuka. 18,5.§ 1. Społeczna inspekcja pracy sprawuje społeczny nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 2. Organizację, zadania, uprawnienia społecznego nadzoru pracy oraz zasady współpracy z krajowym wydziałem nadzoru pracy i innymi państwowymi organami nadzoru i inspekcji określają odrębnie.
rozdział trzeci
(Włączone artykuły 19-21 – wycofane)
Prawo pracy - Dział II - Stosunek pracy (art. 22 - 77)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Tam, gdzie są czytelnicy, my tam będziemy!
Prosimy o kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnych wydarzeń? Widziałeś coś ciekawego? Czy kiedykolwiek zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub film?
Napisz do nas!
Dzieje się w Polsce i na świecie - czytaj na i.pl
- Meghan Markle dokonuje tajemniczego powrotu. może zarobić miliony
- „Z punktu widzenia interesów stron tak jest lepiej”. Prezes PiS o rozpoczęciu wyborów
- Putin chroni przed buntem. Decyzja została podjęta po śmierci Prigożyna
- „W interesie Rosji leży rozprawienie się z PiS” – minister spraw zagranicznych zdradza, kiedy Kreml podjął taką decyzję
specjalne oferty
Materiały promocyjne dla partnerów